Kullanilan dilin insan davranisina etkisi

Kullanilan dilin insan davranisina etkisi/M. Keith Chen

Yale University, School of Management and Cowles Foundation
December, 2012

  
  Yale Üniversitesi davranışsal ekonomi uzmanı Profesör Keith Chen, konuştuğumuz dilin gramer yapısının, sağlığımızı ve mali durumumuzu etkilediğini savunuyor. 
  Prof. Chen’in araştırmasına göre, Madarin, Yoruba veya Malaya dilleri yerine İngilizce konuşuyorsanız; bu, ileriki yaşlarınız için daha az para biriktirecek, daha fazla sigara içecek ve daha az egzersiz yapacağınız anlamına geliyor. 
  Araştırmasında Prof. Chen dünya dillerini, zaman kavramını nasıl ele aldıklarına dayanarak, iki gruba ayırıyor. ‘Güçlü gelecek-zaman referanslı diller’ (güçlü FTR) grubundaki kişiler, gelecek zamana dair konuşurken farklı bir zaman kipi kullanırken, ‘zayıf gelecek-zaman referanslı diller’ (zayıf FTR) grubundakiler bunu yapmıyor.
  Araştırmaya göre, gelecek zamana dair konuşmalarında ‘geniş-zaman kipi’ kullananlar, ‘gelecek-zaman kipi’ kullananlara nazaran daha fazla para biriktiriyor. Prof. Chen bunun sebebini şu şekilde açıklıyor: “Para biriktirme eylemi, esasında, gelecekteki -para biriktirdiğin-‘kendinle’, şimdiki ‘kendinin’ aynı kişi olduğunu idrak etmekle çok ilişkili. Eğer konuştuğun dilin grameri gelecek zaman ile şimdiki zamanı ayırt ediyorsa, bu durum seni, her konuştuğunda, gelecekle şimdiki zamanı az da olsa ayrı olarak değerlendirmene sebebiyet veriyor. 

  Chenin yaptigi arastirmanin son kisminda dunya dilleri Strong Ftr ve Weak Ftr olmak uzere siralanmis. Bu siralamada Turkcenin de stong Ftr li bir dil oldugu gozukuyor. (yarin yagmur yagiyor demezde yarin yagmur yagacakmis deriz. bu dilin ftr sinin guclu olduguna bir ornektir.) 
  
Chenin yaptigi arastirmanin abstracti burda:

Languages differ widely in the ways they encode time. I test the hypothesis that languages that grammatically associate the future and the present, foster future-oriented behavior. This prediction arises naturally when well-documented effects of language structure are merged with models of intertemporal choice. Empirically, I find that speakers of such languages: save more, retire with more wealth, smoke less, practice safer sex, and are less obese. This holds both across countries and within countries when comparing demographically similar native households. The evidence does not support the most obvious forms of common causation. I discuss implications for theories of intertemporal choice.


Arastirmanin tamami da burda:

http://faculty.som.yale.edu/keithchen/papers/LanguageWorkingPaper.pdf