Başkan Başçı'nın 6 kasım'da İstanbul Sanayi Odası'nda Yaptığı Konuşmanin(1) video kaydini izledim. Konusmada dikkatimi ceken, önemli noktalar şoyle;
2008 mali krizinden sonra ABD iki kez parasal genisleme programi acikladi ve bu programlar baslangici ve bitisi belli takvimi olusuturulmus programlardi, yani bir tarihte basladi ve hangi tarihte son bulacagi onceden deklare edilmisti, Fakat bugun ABD nin uyguladigi 3. genisleme programi sonu belli olmayan, ne zaman sonlanacagi aciklanmamis bir program. Bu programin bitisi soyle olacak istihdam, enflasyon gibi verilere bakilacak buralarda tatmin edici gelismeler saglandiginda genisleme sonlandirilacak.
Iste bu 3. genisleme programi digerleri gibi bitisi belli olmadigi icin finansal piyasalarda oynakliga sebep oluyor. Yani genislemenin yavaslayacagi beklentisi, tahminleri piyasada fiyatlarda oynakliga sebep oluyor.
Bu arada ingiltere MB da basi sonu belli genisleme programlari uyguluyorlar.
Yani ABD nin uyguladigi bu son genisleme programi fiyatlarda degiskenligi artiriyor. Buna alismamiz, uyum saglamamiz gerekecek.
Onumuzdeki surecte gelismis ve gelismekte olan ulkelerde enflasyon oranlarinin dusmesini bekliyoruz.
Orta vadeli programda 2013 sonu icin orta noktasi 6.8 olan yillik enflasyon tahminimiz var su asamada onumuzdeki iki ay icinde 0 enflasyon olsa dahi bu orana ulasmak zor gibi gozukuyor, ekonomi cevrelerinde bunun hesaplari yapiliyor, fakat biz kasim ayi icinde islenmemis gida mallari fiyatlarinda cok yuksek bir dusus bekliyoruz, yani bekleyelim ve gorelim.
Sene sonunda tahmin ettigimiz enflasyona ulasirsak bunu basari olarak alamayiz. Onemli olan enflasyon hedefine ulasmaktir.
2003 yilindan beri enflasyon kademeli olarak dustu. Bu sanayici acisindan iyi bir gelisme, cunku dusuk enflasyon turkiyede uzun vadeli borclanma maliyetlerinide dusuruyor bu sayede sanayici uzun vadeli finansman ihtiyacini daha rahat karsilayabiliyor,
Biz enflasyon hedefi icin %5 lik bir orani uygun bulduk ve bunu hedef edindik, diyebiliriz ki Merkez bankasi tum gucuyle bu enflasyon hedefini tutturmaya yonelik calismaktadir.
Para politikasi kurulu enflasyon hedefini tutturmak icin para politikasinda temkinli durus korunacak. Normalde haftada bir gun- pazartesi gunleri ek parasal sikilastirma yapiyorduk, simdi haftada iki kez yapacagiz.
Temkinli durus enflasyon hedefi tutturulana kadar surdurulecek.
Biz gelismekte olan bir ulkeyiz ve cari acigimizin olmasi, tasarruflarin yetersiz olmasi normaldir. Fakat bu acik cok artarsa o zaman cesitli sikintilar ortaya cikabilir.
74 milyar dolara kadar cari acigimiz yukselmisti, alinan tedbirlerle bu 50 kusur milyara kadar indi. Orta vadeli programda sene sonu icin 58 milyarlik bir cari acik ongoruluyor.
Kredilerde ureticiye ve tuketiciye saglanacak olmasi bakiminda bir ayrima gitmek once uretim sonra tuketim olmasi icin ureticilere kredi noktasinda pozitif ayrimcilik yapilmasi gerekiyor. Zira BDDK uretici kredileri icin kolayliklar, bir takim tesvikler getirdi diger taraftan tuketici kredileri icin ise yeni maliyetler yukleyerek uretici kredilerinin lehine bir durum yaratti. Etkilerini gosteriyor ve devam edecek.
TL kademeli olarak dolara karsı deger kazanacaktır.
Iki yil once altin dahil 100 milyar bile yoktu rezervimiz ama Su anda altin dahil 133.5 milyar dolar rezervimiz var, Doviz rezervimizi politiklara icin kullaniyoruz. Peki gunden gune doviz satiyoruz ama nasil oluyorda rezervimiz artiyor? 2 kanaldan rezervimiz artiyor, birincisi ihracatcilara Eximbank uzerinden kullandirdigimiz dusuk faizli TL kredilerinin odemesini doviz olarak aliyoruz, Bunlara ihracat reeskont kredisi deniyor.Mesela bu yil bu kanalla 1 milyar dolar doviz girisi saglandi. Ikinci kanal ise Rezerv opsiyonu mekanizmasi. Yani bankalara zorunlu rezervlerini doviz cinsinden tutma yonunde serbetlik getirdik.
Onumuzdeki yil Eximbanktan-ihracat reeskont kredilerinden getirinin en az 15 milyar dolar olmasini bekliyoruz. Orada tabi kredilerde vadeyi 8 aya kadar artirdik. 4 ay vadeli var 8 ay vadeli var limitlerde iki katina cikti, dolayisiyla buradan bir artis bekliyoruz.
Concensus forecasting(2) bu yil icin %3,3 buyume tahmin ediyor Turkiye icin. Ve seneye de %3.9 bekliyorlar.
Yillik ortalama istihdam artisimiz %4 un uzerinde gayet iyi diger ulkelere kiyasla. Burada kadinlarin is hayatina katilimi cok onemli bir faktor.
1- http://www.tcmb.gov.tr/yeni/iletisimgm/yay4_yeni.php
Başkan Başçı’nın İstanbul Sanayi Odası’nda Yaptığı Sunum (İstanbul, 06/11/2013)
2- http://www.consensuseconomics.com/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder